ROL VAN DE THERAPEUT
Therapeut
Binnen de therapie heeft de therapeut naast het bepalen van de methodiek verschillende functies:
- gids zijn in het therapeutisch proces
- het scheppen van een ‘possibility’ sfeer
- het bepalen van de methodiek
- het helpen creëren van een correctieve ervaring binnen de relatie therapeut-cliënt
De therapeut als gids
Een eerste functie die de therapeut op zich neemt, is die van gids en kompaan die meegaat op de zoektocht die de cliënt onderneemt.
Een therapeutisch proces is geen eenzame zoektocht, het is een proces dat zich ontwikkelt binnen een menselijke relatie, in casu de relatie met de therapeut. Als therapeut ga je de alliantie aan met de cliënt om mee te gaan, om binnen de gestelde grenzen beschikbaar te zijn, om de cliënt niet aan zijn lot over te laten wanneer het moeilijk is, maar hem dan juist te steunen om verder te gaan.
Vooral op cruciale momenten is deze relatie van essentieel belang.
De metafoor van berggids klopt vrij aardig. De gids is meer vertrouwd met het landschap waar de cliënt vrij onbekend is maar dat hij toch wil verkennen en ontdekken. De gids weet welke moeilijkheden kunnen opduiken en kan hiervoor waarschuwen. De gids beslist niet waar je naartoe gaat; jij kiest de bestemming en hij geeft de richting aan.
Om boven te geraken moet je zelf moeite doen; een gids neemt je niet mee op zijn rug. Een goede gids is soms eisend en kordaat, maar hij geeft ook af en toe een schouderklopje.
Het scheppen van een Possibility sfeer
Een tweede functie die de therapeut als opdracht opneemt is: het scheppen van de condities, het scheppen van een possibility sfeer.
De therapeut biedt de cliënt een mentale ruimte en de condities waarbinnen het veilig is om met moeilijke of pijnlijke ervaringen of gevoelens bezig te zijn. De possibility sfeer biedt niet alleen ruimte, maar is ook uitnodigend om datgene te voelen en te bekijken wat tot nu toe te moeilijk of te bedreigend was, zodat het aan de schaduwkant van het zelf verscholen moest blijven. Met zijn possibility sfeer is de therapeut niet alleen geduldig afwachtend en accepterend, maar ook uitnodigend en zoekend naar iets wat waardevol is, maar wat de cliënt geleerd heeft om te verbergen en met angst omhuld is.
De therapeut als Ariadne
Een derde functie die de therapeut wordt toegewezen, is die van expert in het gebruiken van bepaalde psychotherapeutische technieken.
Deze functie doet denken aan de positie van Ariadne in de mythe van Theseus en de Minotauros. De therapeut reikt hem als Ariadne een middel aan: de therapeut biedt vanuit zijn methodiek aan de cliënt een hulpmiddel om zijn weg te vinden doorheen dit proces.
De hoofdklus blijft voor de cliënt: hij moet het monster bekampen en overwinnen. Maar er blijft een verbinding met buiten en dat maakt het verschil.
De therapeutische relatie als correctief menselijk contact
In een therapiesessie wordt er finaal gewerkt aan het opbouwen van een correctieve ervaring die een tegengewicht vormt voor de oude negatieve ervaringen die de ondergrond vormen van het probleem waarmee de cliënt te kampen heeft.
Tegenover misbruikt worden staat iemand die respect heeft en die de juiste grenzen kan. hanteren. Tegenover angst voor de explosieve agressie van een vader die drinkt, staat iemand die veiligheid en geborgenheid biedt.
De cliënt zal dit correctief menselijk contact in de eerste plaats binnen de afgebakende relatie met de therapeut moeten kunnen ervaren. In de relatie die de therapeut met de cliënt aangaat, zit de kiem van de correctieve ervaring die de cliënt in zijn helingsproces nodig heeft.